سلامت شغلی یکی از مسائل مهمی است که در انتخاب شغل بسیار تاثیر گذار است. زیرا افرادی که شاغل هستند حدودا 8 ساعت در روز را در محیط کار قرار می گیرند که در مشاغل آزاد بیشتر هم است. انسان بیشتر وقت خود در زندگی را مشغول کار است پس بسیار مهم است که عوامل زیان آور در محیط کار شناسایی شوند و اصلاح شوند. زیرا این عوامل زیان آور می تواند در عملکرد افراد تاثیر بگذارد و کیفیت کار پایین بیاید.
یکی از راه های حفظ و بالا بردن کیفیت سلامت شغلی فراهم کردن یک محیط آرام برای کارکنان و کاگران است. عوامل مختلفی می تواند بر سلامت شغلی تاثیر بگذارد که در ادامه این مطلب مرکز تخصصی طب کار آروان به آن عوامل می پردازیم.
سلامت شغلی چیست؟
در بهداشت عمومی رشته ای به نام سلامت شغلی وجود دارد که به تحقیق و مطالعه درمورد بیماری ها و آسیب هایی که افراد شاغل به آن دچار می شوند، می پردازد. در این رشته برای آسیب ها و مشکلات راهکار هایی پیشنهاد می شود تا از بروز مشکل ها جلوگیری شود. بیماری های اسکلتی و عضلانی یکی از شایع ترین بیماری ها در لیست بیماری های شغلی است. زیرا شرایط فیزیکی کار، نوع و سبک زندگی افراد در بروز این بیماری بسیار تاثیر گذار است.
انسان ها به طور کلی حدود ۸ ساعت از روز را به طور مستقیم و بقیه زمان روز را به طور غیر مستقیم مشغول کار هستند. متاسفانه بیماری های شغلی قابل درمان نیستند و این موضوع باعث می شود که اهمیت بحث سلامت شغلی چند برابر مهم تر شود.
بیماری شغلی
در بحث سلامت شغلی موضوع مهمی بیان می شود به نام بیماری شغلی که متاسفانه هنوز از طرف سازمانی جهانی بهداشت، تعریف واحدی برای آن ارائه نشده است. اما به طور کلی به بیماری که به علت شغل یا در جریان شغل (یعنی زمانی که مشغول کار هستید برای شما مشکلی پیش بیاید.) گفته می شود. بیماری شغلی می توان از عوامل زیان آور زیادی نشأت بگیرد تا افراد شاغل به کار را به بیماری دچار کند. به این بیماری ها بیماری ناشی از کار می گویند.
اهمیت و اهداف سلامت شغلی
رشته سلامت شغلی با اهدافی به وجود آمده است، تا کیفیت کار بالا برود و از بروز بیماری های شغلی جلوگیری کند. در ادامه چند نمونه از اهداف این رشته را برای شما شرح می دهیم:
- از عوامل زیان آور شغلی که بر سلامت افراد تاثیر می گذارد، پیشگیری می کند.
- از کارکنان در برابر زیان های شغلی محافظت می کند.
- در این رشته تلاش می شود تا سلامت جسمانی، اجتماعی و روانی تمام کارکنان تامین و حفظ شود و ارتقا یابد.
- این رشته کمک می کند تا کارفرما بتواند فرد را در بخشی از مجموعه وارد کار کند که از نظر فیزیکی و روانی توانایی انجام آن کار را داشته باشد.
- رعایت کردن بهداشت روانی برای داشتن محیط کاری سالم و کارکنانی با روحیه سالم ضروری است.
برای برقراری این اهداف برنامه ریزی هایی باید انجام شود تا کارفرما به نتیجه مطلوب دسترسی پیدا کند. اما اگر این اهداف در یک مجموعه کاری بدست نیاید و مشاهده نشود باید مطمئن باشید که برنامه ریزی درستی انجام نشده یا برنامه ریزی به خوبی اجرا نشده است و کارفرما در ایجاد سلامت شغلی شکست خورده است.
تاثیراتی که شغل ها بر انسان می گذارند
بعضی از مشاغل بر روی بدن و روان انسان تاثیر منفی می گذارند. شغل هایی مثل پرستاری و آرایشگری که نیازمند ایستادن طولانی مدت هستند باعث به وجود آمدن بیماری واریس می شوند یا در کسانی که لازم است برای شغل شان مدت زمان زیادی را نشسته باشند احتمال سکته قلبی و مبتلا شدن دیابت نوع 2 بسیار زیاد است. در ادامه مقاله بعضی از این شغل ها را برای شما آورده ایم:
- کمر درد در دندان پزشکان: دندان پزشکان باید ساعت های طولانی را بالای سر بیمار خم باشند تا بر روی دندان بیمار کار انجام دهند. بیشتر دندان پزشکان برای اینکه حالت مناسب بدن هنگام کار را حفظ کنند، تعلیم های کافی دیده اند. اما در طول زمان امکان دارد کمر دندان پزشکان به شکل انحنا در بیاید و سلامت شغلی از بین برود.
- مشکل پوستی در پرستاران: به طور میانگین هر ساله هزاران پرستار به مشکلات پوستی دچار می شوند. مهم ترین علت بروز این مشکل استفاده مکرر پرستار ها از آب و صابون برای تمیز کردن دست هایشان است. در نتیجه دست پرستاران در بیشتر مواقع خیس است که باعث بروز عفونت پوستی و قارچ می شود. پرستار ها از دستکش های یکبار مصرف حین کار استفاده می کنند که باعث آلرژی های پوستی می شود.
- درد کف پا و مشکلات پوستی در آرایشگر ها: در شغل آرایشگری لازم است تا آرایشگر ها مدت زمان زیادی ایستاده باشند و باعث می شود تا بافت های پلانتافایسا در ناحیه پا ازبین برود. همچنین 70 درصد آرایشگر ها به دلیل استفاده کردن از مواد شیمیایی دچار مشکلات پوستی می شوند. دلیل بروز مشکلات پوستی ممکن است واکنش حساسیت زا به ماده شیمیایی باشد. آرایشگر ها به خاطر شستن مداوم دست برای تمیز کردن مواد شیمیایی دچار خشکی و ترک پوست می شوند، چون بافت چربی پوست از بین می رود. معمولا سطح سلامت شغلی در شغل آرایشگریی بسیار پایین است.
- آسیب دیدن تار های صوتی در معلم ها: معلم ها مجبور هستند هنگام تدریس با صدای بلند و زیاد صحبت کنند که باعث گرفتگی صدا یا گلو درد می شود. اما راهی وجود دارد تا بتوان از بروز این مشکل جلوگیری کرد. بهتر است که معلم ها روزانه مقدار کافی آب بنوشند و از مصرف نوشیدنی های کافئین دار دوری کنند زیرا باعث خشکی گلو می شوند. معلم ها باید به این نکته دقت داشته باشند که هرچه گلو نرم تر باشد تار های صوتی بهتر و درست تر عمل می کنند.
نتیجه گیری
مفهوم سلامت شغلی با هدف ارتقا بخشیدن به کیفیت کار و حفظ سلامت جسمی و روحی کارکنان به وجود آمده است. اگر می‌خواهید شغل مناسبی برای خود انتخاب کنید بهتر است در کنار علاقه و توانایی هایتان به سلامت شغلی آن کار هم اهمیت بدهید. در این مقاله سعی شده است که به طور کامل درمورد سلامت شغلی صحبت شود تا سوالات کاربران تا حدودی رفع شود.
