مرخصی زایمان تامین اجتماعی یکی انواع مرخصی ها است که برای حمایت از زنان شاغل مورد استفاده قرار می گیرد. مرخصی زایمان فرصت مناسبی را برای رشد کودک و استراحت مادر فراهم می کند. در مرخصی زایمان نیز برای مادر حقوقی در نظر گرفته می شود تا او با آرامش به فرزند خود رسیدگی کند. مدت مرخصی زایمان چقدر است؟ آیا تغییری در حقوق ایجاد می شود؟ چه شرایطی برای مرخصی وجود دارد؟ این موارد سوالات متداولی است که توسط زنان شاغل پرسیده می شود. در ادامه جزئیات بیش تری از مرخصی زایمان بیان می کنیم.
شرایط مرخصی زایمان تامین اجتماعی
برای دریافت مرخصی باید گواهی تولد، شناسنامه نوزاد، عکس تمام صفحات شناسنامه پدر و مادر، گواهی پزشکی، تاییدیه مراجعه پزشکی، پروند ترخیص از بیمارستان و دفترچه درمانی ارائه شود. از جمله شرایطی که سازمان تامین اجتماعی برای مرخصی زایمان وضع کرده، می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- فرد بیمه شده باید در ۱ سال گذشته حق بیمه ۶۰ روزه کار خود را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرده باشد.
- برای دریافت این مرخصی مادر در مدت استراحت باید بدون کار و حقوق باشد.
- زایمان فرزند چهارم مورد قبول مرخصی نیست مگر اینکه فرزند قبلی فوت شده باشد.
- در هنگام بارداری سر کار باشد و یا در مرخصی استحقاقی به سر ببرد.
حقوق و مدت مرخصی زایمان تامین اجتماعی
طبق اصلاحات انجام شده در چند سال اخیر مدت مرخصی زایمان از ۶ ماه به ۹ ماه افزایش یافته است. از سال ۱۳۹۸ قانونی تصویب شد که طبق آن سازمان تامین اجتماعی باید در این ۹ ماه حقوق مرخصی را پرداخت کند. تا قبل از این مصوبه فقط حقوق ۶ ماه پرداخت می شد و دریافت حقوق ۳ ماه دیگر تنها از طریق اعتراض به دیوان عدالت امکان پذیر بود.
مدت مرخصی زایمان تامین اجتماعی برای مادرانی که فرزند دو قلو یا بیش تر دارند، ۱ سال در نظر گرفته شده است. در صورتی پزشک تشخیص دهد مادر در هنگام بارداری نیاز به مرخصی استعلاجی (غیر از بارداری) دارد، از مدت مرخصی زایمان کم نخواهد شد و حتی غرامت این دوران نیز پرداخت می شود.
شیردهی به کودک اهمیت زیادی برای سلامت او دارد و طبق توصیه های پزشکی شیر دادن به کودک حداقل در ۶ ماه اول لازم است. بنابراین علاوه بر مرخصی زایمان یک مرخصی تحت عنوان مرخصی شیردهی نیز وجود دارد. مادر می تواند به ازای ۳ ساعت کار نیم ساعت مرخصی شیردهی دریافت کند.
میزان حقوقی که در زمان مرخصی زایمان تامین اجتماعی داده می شود معادل دو سوم آخرین حقوق دریافتی فرد بیمه شده است. جمع حقوق ۳ ماه گذشته (با در نظر گرفتن کسر بیمه) با هم جمع می شوند و سپس بر تعداد روزهای کار کرده در این ۳ ماه تقسیم می شود. این فرمول همان آخرین حقوق دریافتی محسوب می شود.
مرخصی زایمان تامین اجتماعی برای مردان
جالب است بدانید که مرخصی زایمان علاوه بر زنان به مردان نیز تعلق می گیرد که با نام مرخصی تشویقی نیز شناخته می شود. مرخصی مردان به مدت ۳ روز خواهد بود. مردان تنها زمانی می توانند از مرخصی تشویقی استفاده کنند که همسر شاغل داشته و مرخصی زایمان تامین اجتماعی را دریافت کرده باشد. در غیر این صورت مردان نمی توانند از مرخصی تشویقی بهره ببرند. یعنی اگر مردی همسر شاغل نداشته باشد یا مادر مرخصی زایمان دریافت نکند، مرد نیز نمی تواند مرخصی بگیرد.
آیا به مردان در زمان مرخصی حقوق می دهند؟ دریافت حقوق فقط برای شخص بیمه شده انجام می شود و در حال حاضر هیچ مبلغی تحت عنوان مرخصی زایمان تامین اجتماعی به مردان تعلق نمی گیرد. پدر باید از همان روز تولد فرزند از مرخصی خود استفاده کند زیرا پس از این مدت مرخصی از بین می رود و در مدت دیگری قابل استفاده نیست.
سوالات متداول
نحوه ثبت نام مرخصی زایمان تامین اجتماعی چگونه است؟ با ارائه مدارک مورد نیاز اعم از شناسنامه فرزند، عکس تمام صفحات شناسنامه پدر و مادر و ….. به یکی از شعب سازمان تامین اجتماعی می توان این مرخصی را دریافت کرد. اخذ مرخصی برای ۶ ماه به صورت اینترنتی امکان پذیر است اما برای مرخصی ۹ ماهه حتماً باید حضوری مراجعه کنید.
در صورت دریافت مرخصی دیگر، مرخصی زایمان از بین می رود؟ ممکن است در دوران بارداری نیاز به استراحت داشته باشید. اگر در هنگام بارداری اقدام به دریافت مرخصی استعلاجی کنید و گواهی پزشک داشته باشید، این نوع مرخصی از بین نمی رود.
اگر سقط جنین رخ دهد، مرخصی داده می شود؟ مرخصی استعلاجی سقط جنین برای این زمان قابل استفاده است. برای دریافت مرخصی سقط جنین علاوه بر گواهی پزشک به تائیدیه پزشک معتمد بیمه هم نیاز است. در صورتی که فرد به بیش تر از ۶۰ روز استراحت نیاز داشته باشد، تائید شورای پزشکی حائز اهمیت است.
آیا مادر پس از مرخصی می تواند به کار برگردد؟ مرخصی زایمان تامین اجتماعی به مدت ۶ الی ۹ ماه است که نوعی تعلیق در کار محسوب می شود و بعد از این مدت فرد باید به کار خود برگردد. همچنین کارفرما مکلف به قبول فرد پس از مرخصی است. اگر کارفرما به دلیل مرخصی فرد بیمه شده را اخراج کند، امکان شکایت وجود دارد.
نحوه پرداخت مرخصی زایمان تامین اجتماعی چگونه است؟ تا قبل از تصویب قوانین جدید در حوزه مرخصی زایمان، حقوق این دوره به صورت یک جا به فرد بیمه شده داده می شد. در حال حاضر خود فرد نحوه پرداخت را انتخاب می کند. پرداخت مرخصی زایمان به دو صورت ماهانه و یک جا انجام می شود.
سخن پایانی
در این مقاله به طور کامل مرخصی زایمان تامین اجتماعی را معرفی کردیم. مرخصی زایمان ۹ ماه است که در طول این دوره به مادر حقوق تعلق می گیرد تا با آرامش خاطر استراحت و به کودک رسیدگی کند. در دوران مرخصی علاوه بر حقوق، پاداش و عیدی نیز ارائه می شود. بسیاری از مادران نگران این موضوع هستند که پس از مرخصی نتوانند به کار برگردند. طبق قانون کارفرما موظف به پذیرش افراد پس از مرخصی زایمان است. در غیر این صورت فرد بیمه شده می تواند از کارفرما شکایت کند.
