مالاریا یک بیماری عفونتی است که از نوعی پشه به نام آنوفل به انسان ها منتقل می شود. اگر کسی به این بیماری مشکوک بود باید فورا به متخصص عفونی برای درمان مراجعه نماید. این بیماری بسیار جدی است و در مناطقی با آب و هوای گرم امکان شیوع بیشتری دارد. با توجه به اطلاعات بدست آمده از سازمان جهانی بهداشت هر ساله نزدیک بر 300 الی 500 میلیون نفر به این بیماری مبتلا می شوند که در بین آنها بیش از ۱ میلیون نفر درمان بر روی آن ها جواب نداده یا دیر متوجه می شوند و جان خود را از دست می دهند. بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند، کودکان خردسال آفریقای جنوبی هستند. در ایران هم بیماری مالاریا وجود دارد اما این بیماری بیشتر توسط مسافران افغانستانی یا پاکستانی وارد کشور می شوند.
به مناسبت روز جهانی مالاریا در این مطلب مرکز تخصصی طب کار آروان توضیحات کاملی این این خصوص ارائه خواهیم نمود. پس اگر مبتلا شدن به این بیماری یکی از دغدغه های شما است یا با این بیماری آشنایی کافی ندارید در ادامه با ما همراه باشید.
بیماری مالاریا
بیماری مالاریا یکی از انواع بیماری های انگلی است که از یک انگل تک سلولی به نام پلاسمودیوم به وجود می آید. این بیماری از طریق نیش پشه های آنوفل به انسان ها منتقل می شود. نکته مهم این است که پشه آنوفل عامل و ریشه بیماری نیست بلکه فقط ناقل بیماری است.
علائم بیماری مالاریا چیست؟
به طور معمول افرادی که به بیماری مالاریا مبتلا می شوند، چرخه حملات مالاریا را تجربه می کنند. این حمله ها ممکن است با لرز شروع شود و کم کم بیمار دچار تب شدید می شود. بعد از تب شدید و عق کردن، بدن به دمای نرمال برمی گردد. بروز علائم این بیماری در انسان ممکن است در عرض چند هفته بعد از اینکه توسط پشه آنوفل گزیده شده است، بروز پیدا کند. اما این بیماری در بعضی از افراد امکان دارد تا یک سال در بدن نهفته باشد. مهم‌ترین علائم بیماری مالاریا عبارتند از:
- تب و لرزش
- داشتن حالات تهوع و استفراغ در بیمار
- افزایش ضربان قلب در بیمار
- اسهال و درد در ناحیه شکم
- تنفس سریع
- احساس سر درد در بیمار
- احساس خستگی زیاد در بیمار
- علت های ایجاد مالاریا
بیماری چگونه منتقل می‌شود؟
عمده ترین روش برای انتقال بیماری مالاریا نیش پشه های آنوفل است. راه های انتقال بیماری مالاریا عبارتند از:
- پشه غیر آلوده: این پشه ها از طریق تغذیه کردن از خون افراد مبتلا به بیماری آلوده می شود.
- انتقال انگل: اگر پشه آلوده بدن شما را نیش بزند، شما به بیماری مالاریا مبتلا می شود.
- آلوده شدن کبد انسان به ویروس: زمانی که بدن انسان به انگل ها آلوده شود، این انگل ها ابتدا وارد کبد انسان می شوند و امکال دار تا 1 سال در کبد نهفته بمانند.
- وارد شدن ویروس به جریان خون: زمانی که این بیماری وارد خون شود علائم بیماری بروز پیدا می کند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که انگل ها بالغ شوند، به گلبول های قرمز نفوذ پیدا کنند و کبد را ترک کنند.
- انتقال به فرد دیگری: زمانی که شما به این بیماری مبتلا شده باشید و پشه غیر آلوده از خون شما تغذیه کند، پشه آلوده می شود و این چرخه برای فرد دیگری اتفاق می افتد.
- این بیماری زمانی رخ می دهد که ویروس وارد گلبول های قرمز شود. پس ممکن است از طریق خون هم به افراد دیگری منتقل شود از جمله: از طریق مادر به جنین متولد نشده منتقل شود، از طریق انتقال خون فرد آلوده و از طریق استفاده از سوزن های مشترک برای مواد مخدر ممکن است این بیماری انتقال پیدا کند.
عوارض بیماری مالاریا چیست؟
بیماری مالاریا می تواند بسیار مرگبار باشد. این بیماری بیشتر توسط انگل هایی که در مناطق گرمسیر آفریقا هستند منتقل می شوند و در آنجا شایع تر است. به طور کلی 91درصد مردم آفریقا که به بیمار مالاریا مبتلا می شوند، جان خود را از دست می دهند. از عوارض های جدی این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مالاریا مغزی: این اتفاق زمانی رخ می دهد که سلول های خونی آلوده به انگل، رگ های کوچکی که به مغز وصل می شوند را مسدود کنند و در نتیجه امکان دارد مغز انسان تورم کند و آسیب ببیند. مالاریا مغزی معمولا با تشنج و کما همراه است.
- مشکلات تنفسی: مایعی درون شش ها جمع می شود که نفس کشیدن را برای انسان دشوار می کند.
- نارسایی ارگان های دولتی: این بیماری ممکن است باعث نارسایی کلیوی و کبدی شود.
- کم خونی: بیماری مالاریا به گلبول های قرمز آسیب می زند و می تواند باعث کم خونی شود.
این بیماری بسیار خطرناک است و متاسفانه هنوز واکسنی برای این بیماری ساخته نشده است. اما تمام دانشمندان در همه جای دنیا در تلاش برای ساختن یک واکسن ایمن در مقابل بیماری مالاریا هستند.
مالاریا در ایران
بیماری مالاریا در مناطق سیستان و بلوچستان، هرمزگان و مناطق گرمسیر کرمان بیشتر است. به گفته کارشناسان در ایران 19 گونه از پشه های آنوفل وجود دارد که فقط 7 نوع از این پشه ها ناقل بیماری هستند.
در ایران به علت تنوع آب و هوایی مبارزه با بیماری مالاریا مشکل است. همچنین ممکن است که به خاطر همسایگی با کشور های افغانستان و پاکستان و تبادل داشتن با کشور های مالاریاخیز کنترل بیماری سخت شود. اما دلیل مهمی وجود دارد که باعث می‌شود مردم این بیماری را به موقع تشخیص ندهند و این است که معمولا با بروز تب مردم از قرص های مسکن استفاده می کنند و خود درمانی را آغاز می کنند.
نتیجه گیری
مالاریا جزو کشنده ترین بیماری هایی است که ممکن است به راحتی و فقط با نیش یک حشره به نام آنوفل مبتلا شوید. اگر محل زندگی شما در مناطق گرمسیر است بهتر است حتما مراقب باشید و پیشگیری های لازم را انجام دهید. همچنین برای تشخیص به موقع بهتر است تمام علائم این بیماری را به خوبی بشناسید و برای شناخت علائم بیماری مالاریا خواندن این مطلب می تواند به شما کمک کند.
